Manipulacje alkoholika – jak rozpoznać?

Alkoholizm jest chorobą prowadzącą do zaburzeń fizycznych i psychicznych. To podstępne schorzenie, polegające na przymusie picia, którego początkiem jest moment spożywania różnych trunków w celu poprawy nastroju.

Picie towarzyszy często różnym okazjom, świętowaniu rocznic, sukcesów, dlatego tak trudno rozpoznać, kiedy zaczyna się uzależnienie. Osoba uzależniona odczuwa przymus picia, dlatego posuwa się do manipulacji, kłamstw, aby uzyskać swój cel, czyli napicie się kolejnej dawki alkoholu.

Dlaczego alkoholik kłamie i manipuluje?

Choroba alkoholowa prowadzi do zachowań, które niszczą relacje osoby uzależnionej z najbliższymi, do czego przyczyniają są między innymi jej nieustanne kłamstwa i manipulacje, które związane są z mechanizmami tej choroby i nie wynikają ze złej woli czy charakteru alkoholika.

Im bardziej pogłębia się choroba, tym życie z osobą uzależnioną staje się trudniejsze. Co więcej, osoba uzależniona wierzy w swoje kłamstwa, gdyż żyje we własnym wyimaginowanym świecie, gdzie alkohol zajmuje czołowe miejsce. Często okłamuje żonę, dzieci, przyjaciół, szantażuje emocjonalnie, obwinia najbliższych o swój nałóg.

Stosuje wszelkie sposoby, aby uzyskać to, czego chce. Często snuje nierealne plany. Im wyższe wykształcenie, czy pozycja zawodowa osoby uzależnionej, tym poziom manipulacji i jej wyrafinowanie jest większe, a mechanizm zaprzeczenia sprawia, że nie widzi lub bagatelizuje swój problem.

Kto ponosi największe konsekwencje alkoholizmu współmałżonka?

Manipulacje alkoholika dotykają najczęściej jego najbliższych, a przede wszystkim rodziny, która musi znosić jego zachowania, nastroje, agresję. Najbardziej cierpiącymi osobami w takim otoczeniu jest współmałżonek osoby uzależnionej, czy to będzie żona lub mąż i oczywiście dzieci.

Towarzyszą im nieustannie przykre doświadczenia, żal,  smutek, bezradność i gniew związane z życiem u boku alkoholika. Każdego dnia znoszą jego zmienne nastroje, dostosowują swoje życie do jego nałogowego spożywania alkoholu.

Stają się osobami współuzależnionymi ze znacznymi zmianami w psychice, które wymagają długotrwałej terapii. Współmałżonek osoby uzależnionej najczęściej przejmuje obowiązki domowe, opiekuje się dziećmi i nią samą, spłaca długi.

W jaki sposób alkoholik manipuluje otoczeniem?

Manipulacje alkoholika sprowadzają się najczęściej do zaprzeczania uzależnieniu i konsekwencjom, jakie ono ze sobą niesie dla najbliższych, a przede wszystkim rodziny. Z reguły zaprzecza temu, że pił, albo tłumaczy się wypiciem tylko niewielkiej ilości alkoholu. Minimalizuje również konsekwencje, jakie miały miejsce po wypiciu przez niego alkoholu w postaci na przykład awantury, czy kłótni.

Za swoje uzależnienie z reguły obwinia innych, którzy w obiektywny sposób utrudniają mu życie, na przykład szef, czy osoba bliska. Każdy powód jest dobry, żeby wytłumaczyć konieczność napicia się. Najczęściej odwraca uwagę od swoich problemów z uzależnieniem, zmieniając temat w trakcie rozmowy lub wskazując na inną osobę, która według niego naprawdę ma problemy z alkoholem. Z reguły racjonalizuje swój problem i powody picia, tłumacząc się ciężkim dniem w pracy, prawem do relaksu.

Każde tłumaczenie jest dobre, aby usprawiedliwić fakt spożywania alkoholu. Co ciekawe intelektualizuje swój problem, wygłaszając pochwały na temat pozytywnego wpływu alkoholu na organizm człowieka, czy jego kreatywność po spożyciu trunku. Kolejną formą manipulacji osoby uzależnionej jest koloryzowanie wspomnień, polegające na zapominaniu niewygodnych, często kompromitujących jego zachowań, a pamiętanie tylko tego, co według niego miało wydźwięk pozytywny.

Planowanie osoby uzależnionej pozostaje w sferze fantazji, a obietnice na przyszłość nie mają znaczenia w obliczu jego często dramatycznej sytuacji finansowej, ale również w aspekcie relacji z innymi. Świat iluzji, zaprzeczeń i manipulacji w jakim funkcjonuje osoba uzależniona stanowi granicę nie do przekroczenia dla najbliższych mu osób.

Jak radzić sobie z manipulacjami alkoholika?

Aby poradzić sobie z manipulacjami alkoholika należy sobie uświadomić, że jego postępowanie jest efektem choroby. On sam wierzy w swoje opowieści, co jest związane z zaburzeniami poznawczymi wywołanymi przez nadużywanie alkoholu. Nie jest to jednak w żadnym przypadku usprawiedliwienie dla jego zachowania.

Rozwiązaniem jest szczera rozmowa i stawianie granic oraz nakłanianie osoby uzależnionej do podjęcia leczenia. Pomoc profesjonalistów jest niezbędna, gdyż alkoholik mierzy się z problemami natury psychicznej. Podczas terapii wykorzystuje się psychoterapię połączoną z leczeniem psychiatrycznym, dlatego warto podjąć decyzję o leczeniu w ośrodku terapii uzależnień, którym jest na przykład Ośrodek Terapii Uzależnień w Opolu.